Het woord avant-garde doet mij denken aan een paard dat zich uit de kudde rukt en vooruit rent. Dit fenomeen raakte verbonden aan -ismes in de vorige eeuw maar ik zie het liever nu als een losstaand innovatieve of vooruitstrevende beweging die niet politiek gekleurd hoeft te zijn. Denken doe ik het liefst zelf en zo onafhankelijk mogelijk ook al weet ik dat ook ik een kleur draag die dan ook eclectisch bepaald wordt doordat in een veranderende wereld ik probeer te groeien door middel van de inzichten die ik gaandeweg me eigen maak. Welnu, wat vind ik zelf avant-garde? Of wil ik liever een oud onderwerp aan de kaak stellen?
Ik lees Renate Dorresteins laatste boek en leer dat ze aan de kant van engagement stond als invulling van haar rol als avant-garde of voortrekker zo je wilt. Aan de andere kant zijn schrijvers die zich meer met stijl bezighouden. Je kunt je klaarblijkelijk op een kaart plaatsen waar je staat met wat je schrijft; niet vernieuwend, wel vernieuwend en geëngageerd of niet geëngageerd, herkenbaar of eigenheid. Dat is geen waardeoordeel, want op zich kun je je afvragen of een handleiding voor een koffiezetapparaat wel of niet geëngageerd is. Nuttig en vernieuwend kan het zeker zijn alsook all-inclusive. Ik stel zelf voor om meer over dwaasheid te schrijven.
Vernieuwen kan idioot zijn maar ook zinvol. Het is ook niet zo dat het oude automatisch slechter is. Wie steeds nieuwe modellen keukenmachines in de winkel vindt ergert zich eraan dat ze de glazen kan niet kan hergebruiken.
Wat is geëngageerd nou eigenlijk? Het lijkt erop dat het bij Renate gaat om doorleefde problemen of maatschappelijke problemen die persoonlijk zijn en die door ze in haar verhaal aan de orde te stellen leiden tot een verbetering van de maatschappij, bijvoorbeeld tot betere relaties tussen mannen en vrouwen in de overgang. Betrokkenheid is bij iedereen anders, maar ik ben blij dat de maatschappij als geheel heeft geleerd om geen heksen meer te verbranden. Zoiets.
Bij het schrijven van mijn verhaal is het nuttig om hierbij stil te staan. Waar bevindt mijn boek zich wat betreft die assen en wie zou het graag lezen en waarom?
